Ogniskowy rozrost guzkowy (ang. FNH, focal nodular hyperplasia) u dzieci | Portal wymiany wiedzy o ultrasonografii - Eduson
Specjalizacje 
Narządy/organy 

Ogniskowy rozrost guzkowy (ang. FNH, focal nodular hyperplasia) u dzieci

Ogniskowy rozrost guzkowy (FNH, ang. focal nodular hyperplasia) jest łagodnym guzem wątroby, który choć przeważnie jest obserwowany u kobiet w 3 – 5 dekadzie życia, występuje także u dzieci. Według piśmiennictwa FNH stanowi 2-7% zmian ogniskowych w wątrobie u dzieci.

FNH nieco częściej występuje u dziewcząt. Zazwyczaj jest wykrywany przypadkowo (nie powoduje dolegliwości bólowych i objawów klinicznych). Nie ulega zezłośliwieniu.

Ogniskowy rozrost guzkowy wątroby u 14-letniego chłopca.  Głowica konweksowa Philips Lumify.

Przyczyny powstawania FNH u dzieci

Wśród przyczyn powstawania ogniskowego rozrostu guzkowego u dzieci wymienia się:

  • zwiększony lokalnie przepływ krwi (np. w wyniku obecności malformacji naczyniowych),
  • wrodzony brak żyły wrotnej,
  • zakrzepicę żyły wątrobowej,
  • niedokrwistość sierpowatokrwinkową,
  • torbielowatość nerek i wątroby,
  • zespół Klippela-Trenaunaya,
  • zespół Rendu-Oslera-Webera,
  • chemioterapię
  • radioterapię,
  • chorobę zarostową żył wątrobowych (VOD, ang. veno–occlusive disease),
  • przeszczep szpiku,
  • reakcję przeszczep przeciwko gospodarzowi (GvHD, ang. graft versus host disease).

FNH kilka razy częściej występuje u dzieci po przebytej chorobie nowotworowej. Uważa się, że nawet 1/3 wszystkich stwierdzonych przypadków FNH u dzieci dotyczy pacjentów po zakończonym leczeniu onkologicznym.

Cechy ultrasonograficzne FNH u dzieci

W badaniu usg FNH to najczęściej zmiana:

  • lita, dobrze ograniczona, nieotorebkowana,
  • o policyklicznym kształcie,
  • normoechogeniczna (ale może być również hipo- i hiperechogeniczna),
  • z bogatym unaczynieniem o charakterystycznym wzorcu „koła ze szprychami” (typowy wzorzec unaczynienia dla FNH).

Lita, normoechogeniczna zmiana ogniskowa (ogniskowy rozrost guzkowy, FNH) widoczna w lewym płacie wątroby u 14-letniego chłopca bez choroby nowotworowej w wywiadzie. Głowica konweksowa Philips Lumify.

Pomiar wielkości ogniskowego rozrostu guzkowego u 4-letniego chłopca bez choroby nowotworowej w wywiadzie. Głowica konweksowa Philips Lumify.

Pomiar wielkości ogniskowego rozrostu guzkowego u 14-letniego chłopca bez choroby nowotworowej w wywiadzie. Głowica konweksowa Philips Lumify.

Charakterystyczna cecha FNH opisywana u pacjentów dorosłych, czyli blizna centralna, jest rzadko obserwowana u dzieci (w około 20-30% zmian). Blizna centralna jest widoczna jako hiperechogeniczny obszar w części środkowej guza, zawierający tętnicę zaopatrującą. Z blizny centralnej rozchodzą się promieniście przegrody włókniste z naczyniami tętniczymi. Typowy układ przegród i blizny centralnej upodabnia FNH w obrazie usg do plastra cytryny.

Ogniskowy rozrost guzkowy wątroby (FNH) wyglądem może przypominać plaster cytryny. Głowica konweksowa

Ogniskowy rozrost guzkowy wątroby (FNH) wyglądem może przypominać plaster cytryny.  Głowica konweksowa Philips Lumify.

Wokół FNH może być widoczna hipoechogeniczna obwódka, zawierająca naczynia krwionośne.

Dyskretna, hipoechogeniczna obwódka widoczna wokół zmiany ogniskowej wątroby (FNH).

Dyskretna, hipoechogeniczna obwódka widoczna wokół zmiany ogniskowej wątroby (FNH).  Głowica konweksowa Philips Lumify.

W FNH nie stwierdza się zwapnień ani obszarów martwicy.

Ogniskowy rozrost guzkowy cechuje bardzo charakterystyczny wzorzec w badaniu z użyciem ultrasonograficznych środków kontrastujących (CEUS). Obejrzyj w eduson.pl badanie z wykorzystaniem ultrasonograficznego środka kontrastującego u pacjenta z FNH.

Różnice w obrazie ultrasonograficznym FNH u pacjentów po przebytej chorobie nowotworowej i pacjentów bez wywiadu nowotoworowego

U pacjentów po przebytej chorobie nowotworowej:

  • zmiany o charakterze wieloogniskowym (liczne),
  • zmiany małe,
  • blizna centralna rzadko widoczna (<20% guzów).

U pacjentów bez choroby nowotworowej w wywiadzie:

  • zmiana pojedyncza,
  • zmiana duża,
  • częściej widoczna blizna centralna (40-50% guzów).

Próba oceny unaczynienia zmiany ogniskowej wątroby (FNH) w opcji kolorowego dopplera. Widoczne są cechy obwodowego i odśrodkowego wzorca unaczynienia, przypominającego „koło ze szprychami”.  Głowica konweksowa Philips Lumify.

Zapamiętaj

  1. FNH jest drugą, co do częstości występowania, łagodną zmianą ogniskową wątroby stwierdzaną u dzieci. Stanowi 2-7% zmian ogniskowych wątroby u dzieci.
  2. W obrazie ultrasonograficznym FNH jest najczęściej dobrze ograniczoną, normoechogeniczną zmianą ogniskową, policyklicznego kształtu, z charakterystycznym wzorcem unaczynienia „koła ze szprychami”.
  3. FNH kilka razy częściej występuje u dzieci po przebytym leczeniu nowotworowym. W tej grupie pacjentów FNH może mieć postać wieloogniskową z widocznymi zmianami o niewielkich rozmiarach.
  4. FNH u dzieci w badaniu usg rzadko ma widoczną bliznę centralną (20-30% guzów).

Zapraszamy na kurs mobilnej ultrasonografii Lumify

Serdecznie zapraszamy wszystkich miłośników mobilnej (i nie tylko mobilnej) ultrasonografii na wyjątkowy kurs, który odbędzie się w dniach 22-23 lutego 2020 roku w siedzibie PHILIPS Polska w Warszawie przy ul. Al. Jerozolimskie 195B. Będzie to wyśmienita okazja, aby sprawdzić co potrafią mobilne aparaty usg.

Pamiętajcie, że liczba miejsc na to spotkanie jest ograniczona!

Więcej informacji  na stronie wydarzenia.

Zajrzyj także do zakładki aparaty usg i dowiedz się więcej o PHILIPS LUMIFY.

zapraszamy na kurs mobilnej ultrasonografii Lumify

Serdecznie zapraszamy wszystkich miłośników mobilnej (i nie tylko mobilnej) ultrasonografii na wyjątkowy kurs, który odbędzie się w dniach 23-24 listopada 2019 roku w siedzibie PHILIPS Polska w Warszawie przy ul. Al. Jerozolimskie 195B. Będzie to wyśmienita okazja, aby sprawdzić co potrafią mobilne aparaty usg.

Pamiętajcie, że liczba miejsc na to spotkanie jest ograniczona!

Więcej informacji  na stronie wydarzenia.

Tak było w listopadzie 2018 roku: 

PHILIPS LUMIFY w portalu eduson.pl

Zajrzyj do zakładki aparaty usg i dowiedz się więcej czym jest PHILIPS LUMIFY.

Zobacz jak wykorzystać głowicę konweksową PHILIPS LUMIFY?

Jak wykorzystać głowicę liniową PHILIPS LUMIFY?

zacznij przygodę z PHILIPS LUMIFY – to proste!

Zajrzyj na stronę PHILIPS LUMIFY i sprawdź aktualne promocje.

Piśmiennictwo

  1. Ji Y, Chen S, Xiang B, Wen T, Yang J, Zhong L, Li F, Li L. Clinical Features of Focal Nodular Hyperplasia of the Liver in Children. J Pediatr Gastroenterol Nutr. 2016 Jun;62(6):813-8.
  2. Ma IT, Rojas Y, Masand PM, Castro EC, Himes RW, Kim ES, Goss JA, Nuchtern JG, Finegold MJ, Thompson PA, Vasudevan SA. Focal nodular hyperplasia in children: an institutional experience with review of the literature. J Pediatr Surg. 2015 Mar;50(3):382-7.
  3. Valentino PL, Ling SC, Ng VL, John P, Bonasoni P, Castro DA, Taylor G, Chavhan GB, Kamath BM. The role of diagnostic imaging and liver biopsy in the diagnosis of focal nodular hyperplasia in children. Liver Int. 2014 Feb;34(2):227-34.
  4. Hussain SM, Terkivatan T, Zondervan PE, Lanjouw E, de Rave S, Ijzermans JN, de Man RA. Focal nodular hyperplasia: findings at state-of-the-art MR imaging, US, CT, and pathologic analysis. Radiographics. 2004 Jan-Feb;24(1):3-17.
  5. Cha DI, Yoo SY, Kim JH, Jeon TY, Eo H. Clinical and imaging features of focal nodular hyperplasia in children. AJR Am J Roentgenol. 2014 May;202(5):960-5.
  6. Lautz T, Tantemsapya N, Dzakovic A, Superina R. Focal nodular hyperplasia in children: clinical features and current management practice. J Pediatr Surg 2010; 45: 1797-1803.
Avatar photo
Z ultrasonografią jest związany od ponad 20 lat i nie wyobraża sobie bez niej swojej lekarskiej egzystencji. Współautor około połowy wszystkich treści portalu eduson.pl. Wykładowca, współautor szkoleń z zakresu ultrasonografii w Polsce i Europie.