Obraz ultrasonograficzny nerek u noworodków, dzieci i młodzieży | Portal wymiany wiedzy o ultrasonografii - Eduson
Specjalizacje 
Narządy/organy 

Obraz ultrasonograficzny nerek u noworodków, dzieci i młodzieży

Znajomość zmian, jakie zachodzą w prawidłowym obrazie ultrasonograficznym nerek u noworodków, niemowląt, dzieci i młodzieży ma kluczowe znaczenie w poprawnej interpretacji badania usg i diagnostyce chorób nerek oraz wad układu moczowego. 

technika badania

U dzieci i młodzieży nerki ocenia się za pomocą głowicy konweksowej oraz głowicy liniowej. 
U noworodków i niemowląt do obrazowania nerek niejednokrotnie wykorzystuje się tylko głowicę liniową. 
Badanie ultrasonograficzne nerek powinno być wykonane:

  • od boku (u pacjenta leżącego na plecach i boku) 
  • od pleców (u pacjenta leżącego na brzuchu)
Nerka - technika badania USG. Nerka 13-letniego pacjenta widoczna od pleców. Głowica konweksowa CA1-7AD. Aparat usg Samsung HS60.

Nerka 13-letniego pacjenta widoczna od pleców. Głowica konweksowa CA1-7AD. Aparat usg Samsung HS60.

Nerka - technika badania USG. Nerka u noworodka widoczna od pleców. Głowica liniowa LA3-14AD. Aparat usg Samsung HS60.

Nerka noworodka widoczna od pleców. Głowica liniowa LA3-14AD. Aparat usg Samsung HS60.

Dobrej jakości, wysokoczęstotliwościowa głowica liniowa pozwala na uwidocznienie licznych szczegółów anatomicznych nerek, które są trudno dostępne podczas ich oceny za pomocą głowicy konweksowej. 

Obraz usg nerki noworodka w obrazowaniu głowicą konweksową CA1-7AD. Aparat usg Samsung HS60.

Obraz nerki noworodka w obrazowaniu głowicą konweksową CA1-7AD. Aparat usg Samsung HS60.

Obraz usg nerki noworodka w obrazowaniu głowicą liniową LA3-14AD. Dzięki zastosowaniu wyższych częstotliwości ultradźwięków możliwe jest uwidocznienie większej liczby szczegółów w porównaniu z obrazem uzyskanym za pomocą głowicy konweksowej. Aparat usg Samsung HS60.

Obraz nerki noworodka w obrazowaniu głowicą liniową LA3-14AD. Dzięki zastosowaniu wyższych częstotliwości ultradźwięków możliwe jest uwidocznienie większej liczby szczegółów w porównaniu z obrazem uzyskanym za pomocą głowicy konweksowej. Aparat usg Samsung HS60.

Głowica liniowa umożliwia dokładną ocenę: 

  • zarysu torebki nerkowej
  • kory nerek 
  • piramid nerkowych
  • brodawek nerkowych
  • układu kielichowo-miedniczkowego z oceną grubości ściany UKM
  • unaczynienia miąższu nerek
  • naczyń wnęki nerki

Obraz nerki noworodka w obrazowaniu głowicą liniową LA3-14AD. Wyraźnie widoczne są: torebka nerki, kora i piramidy nerkowe, brodawki nerkowe oraz światło układu kielichowo-miedniczkowego. Aparat usg Samsung HS60.

usg nerki u noworodka. Szczyty brodawek nerkowych (strzałki) i światło okalających je kielichów widoczne u noworodka podczas obrazowania nerek głowicą liniową od pleców. Aparat usg Samsung HS60.

Szczyty brodawek nerkowych (strzałki) i światło okalających je kielichów widoczne u noworodka podczas obrazowania nerek głowicą liniową od pleców. Aparat usg Samsung HS60.

nerki u noworodka. Obrazowanie nieposzerzonej miedniczki nerkowej za pomocą głowicy liniowej u noworodka. Aparat usg Samsung HS60.

Obrazowanie nieposzerzonej miedniczki nerkowej za pomocą głowicy liniowej u noworodka. Aparat usg Samsung HS60.

Naczynia wnęki lewej nerki noworodka w opcji kolorowego dopplera. Głowica liniowa LA3-14AD. Aparat usg Samsung HS60.

kształt i echogeniczność nerek

ZAPAMIĘTAJ:

Zróżnicowanie korowo-rdzeniowe jest odwrotnie proporcjonalne do wieku pacjenta (echogeniczność kory obniża się, a echogeniczność piramid podwyższa się z wiekiem).

Zróżnicowanie miąższowo-zatokowe jest wprost proporcjonalne do wieku pacjenta (z wiekiem podwyższa się echogeniczność zatoki nerkowej, a obniża się echogeniczność miąższu nerki).

usg nerki u niemowlęcia. Wyraźnie widoczne zróżnicowanie korowo-rdzeniowe prawej nerki 3 miesięcznego niemowlęcia, przy słabo wyrażonym zróżnicowaniu miąższowo-zatokowym. Głowica liniowa LA3-14AD. Aparat usg Samsung HS60.

Wyraźnie widoczne zróżnicowanie korowo-rdzeniowe prawej nerki 3 miesięcznego niemowlęcia, przy słabo wyrażonym zróżnicowaniu miąższowo-zatokowym. Głowica liniowa LA3-14AD. Aparat usg Samsung HS60.

Wyraźnie widoczne zróżnicowanie miąższowo-zatokowe nerki nastolatka, przy słabiej wyrażonym zróżnicowaniu korowo-rdzeniowym w porównaniu z nerką niemowlęcia widoczną na fot. 9.  Głowica konweksowa CA1-7AD. Aparat usg Samsung HS60.

Wyraźnie widoczne zróżnicowanie miąższowo-zatokowe nerki nastolatka, przy słabiej wyrażonym zróżnicowaniu korowo-rdzeniowym w porównaniu z nerką niemowlęcia widoczną na fot. 9.  Głowica konweksowa CA1-7AD. Aparat usg Samsung HS60.

U noworodków i niemowląt widoczna jest płatowa budowa nerek (zarys torebki nerek jest pofałdowany).

Płatowa budowa nerki noworodka. Wyraźnie widoczny jest pofałdowany zarys torebki nerki. Głowica liniowa LA3-14AD. Aparat usg Samsung HS60.

Z wiekiem pacjenta stopniowo obniża się echogeniczność kory nerek. Wyższa echogeniczność kory nerek noworodków wynika z tej samej liczby kłębuszków nerkowych znajdujących się w węższej warstwie kory w porównaniu ze starszymi dziećmi. 

Kora nerek u wcześniaków może mieć echogeniczność wyższą od echogeniczności wątroby (echogeniczność kory jest odwrotnie proporcjonalna do wieku ciążowego). 

Nerka wcześniaka. Wyraźnie widoczna wyższa echogeniczność kory nerki w porównaniu z echogenicznością wątroby. Głowica liniowa LA3-14AD. Aparat usg Samsung HS60.

U noworodków urodzonych o czasie echogeniczność kory jest taka sama lub nieco wyższa od echa wątroby. 

Nerka noworodka urodzonego o czasie. Echogeniczność kory nerki jest taka sama jak echogeniczność wątroby. Głowica liniowa LA3-14AD. Aparat usg Samsung HS60.

U niemowląt echogeniczność kory nerek jest nieco niższa od echa wątroby. W późniejszych latach życia echogeniczność kory powinna być niższa od echa miąższu wątroby.

Nerka nastolatka. Echogeniczność kory jest niższa od echogeniczności wątroby. Głowica konweksowa CA1-7AD. Aparat usg Samsung HS60.

Porównanie echogeniczności kory nerki wcześniaka, noworodka urodzonego o czasie i nastolatka. Aparat usg Samsung HS60.

Porównanie echogeniczności kory nerki wcześniaka, noworodka urodzonego o czasie i nastolatka. Aparat usg Samsung HS60.

Echogeniczność piramid nerkowych nieznacznie wzrasta wraz z wiekiem pacjenta. U wcześniaków i noworodków urodzonych o czasie piramidy nerkowe mogą być prawie bezechowe. Taki obraz piramid jest czasem mylnie interpretowany jako obecność torbieli w nerkach. 

Echogeniczność prawidłowych piramid nerkowych jest zawsze niższa od kory i wyższa od moczu.

usg nerka wcześniaka. Piramidy nerkowe są prawie bezechowe – ich echogeniczność jest nieznacznie wyższa w porównaniu z echogenicznością moczu widocznego w świetle UKM (zielona strzałka). Wyraźnie widoczne są także brodawki nerkowe (żółta strzałka). Głowica liniowa LA3-14AD. Aparat usg Samsung HS60.

Nerka wcześniaka. Piramidy nerkowe są prawie bezechowe – ich echogeniczność jest nieznacznie wyższa w porównaniu z echogenicznością moczu widocznego w świetle UKM (zielona strzałka). Wyraźnie widoczne są także brodawki nerkowe (żółta strzałka). Głowica liniowa LA3-14AD. Aparat usg Samsung HS60.

Piramidy nerkowe u noworodków są też proporcjonalnie większe w stosunku do objętości nerek, dzięki węższej warstwie korowej miąższu.

usg nerka wcześniaka. Wąska warstwa miąższu kory nerki wcześniaka i duże piramidy nerkowe. Głowica liniowa LA3-14AD. Aparat usg Samsung HS60.

Wąska warstwa miąższu kory nerki wcześniaka i duże piramidy nerkowe. Głowica liniowa LA3-14AD. Aparat usg Samsung HS60.

Wąskie echo centralne nerek u noworodków i niemowląt sprawia, że w około 75% przypadków widoczne jest bezechowe światło układu kielichowo-miedniczkowego.

usg nerki u noworodka. Uboga zawartość tkanki tłuszczowej w zatoce nerki noworodka sprawia, że dobrze widoczne jest wąskie, bezechowe światło UKM. Głowica liniowa LA3-14AD. Aparat usg Samsung HS60.

Uboga zawartość tkanki tłuszczowej w zatoce nerki noworodka sprawia, że dobrze widoczne jest wąskie, bezechowe światło UKM. Głowica liniowa LA3-14AD. Aparat usg Samsung HS60.

ZAPAMIĘTAJ:

U noworodków: 

  • widoczna jest płatowa budowa nerek
  • echogeniczność kory nerek jest wyższa
  • warstwa korowa jest węższa
  • echogeniczność piramid jest niższa
  • piramidy są większe 
  • echo centralne nerek jest wąskie (widoczne jest światło UKM)

unaczynienie nerek

Ocena dopplerowska nerek może dotyczyć:

  • obrazowania głównych naczyń nerkowych (w tym naczyń widocznych w okolicy wnęki nerki)
  • obrazowania unaczynienia miąższowego nerek w opcji dopplera mocy
Wnęka prawej nerki 6-letniego chłopca widoczna od boku. Naczynia wnęki widoczne są w opcji kolorowego dopplera. Głowica konweksowa CA1-7AD. Aparat usg Samsung HS60.

Wnęka prawej nerki 6-letniego chłopca widoczna od boku. Naczynia wnęki widoczne są w opcji kolorowego dopplera. Głowica konweksowa CA1-7AD. Aparat usg Samsung HS60.

Naczynia wnęki nerki niemowlęcia widoczne w opcji kolorowego dopplera. Powyżej naczyń nerkowych widoczne jest wąskie, bezechowe światło miedniczki nerkowej. Głowica liniowa LA3-14AD. Aparat usg Samsung HS60.

Naczynia wnęki nerki niemowlęcia widoczne w opcji kolorowego dopplera. Powyżej naczyń nerkowych widoczne jest wąskie, bezechowe światło miedniczki nerkowej. Głowica liniowa LA3-14AD. Aparat usg Samsung HS60.

Unaczynienie miąższowe nerki widoczne w opcji dopplera mocy. Głowica konweksowa CA1-7AD. Aparat usg Samsung HS60.

Wykorzystując głowicę liniową do obrazowania miąższu nerki możliwe jest uwidocznienie w korze hipoechogenicznych, linijnych struktur położonych prostopadle do torebki nerki. Obraz ten odpowiada tętnicom międzyzrazikowym.

Naczynia międzyzrazikowe (strzałki) widoczne w korze nerki w skali szarości. Głowica liniowa LA3-14AD. Aparat usg Samsung HS60.

Naczynia międzyzrazikowe (strzałki) widoczne w korze nerki w skali szarości. Głowica liniowa LA3-14AD. Aparat usg Samsung HS60.

W zdrowych nerkach w opcji dopplera mocy przepływ miąższowy powinien być widoczny w zakresie całej warstwy korowej (przepływ miąższowy nie jest widoczny w zakresie piramid nerkowych). Ważnym wskaźnikiem, pośrednio świadczącym o prawidłowej funkcji nerek, jest możliwość uwidocznienia zachowanego przepływu bezpośrednio pod torebką nerki. W warunkach prawidłowych jedynie w okresie okołoporodowym przepływ podtorebkowy może być gorzej widoczny. Jest to wynikiem przejściowo wyższych oporów w naczyniach tętniczych nerek noworodków.

Prawidłowy przepływ podtorebkowy nerki nastolatka widoczny w opcji dopplera mocy. Głowica konweksowa CA1-7AD. Aparat usg Samsung HS60.

Prawidłowy przepływ podtorebkowy nerki nastolatka widoczny w opcji dopplera mocy. Głowica konweksowa CA1-7AD. Aparat usg Samsung HS60.

Niewidoczny przepływ podtorebkowy w nerce wcześniaka. Ograniczenie przepływu w opcji dopplera mocy jest związane z przejściowymi wyższymi oporami w naczyniach tętniczych. Głowica liniowa LA3-14AD. Aparat usg Samsung HS60.

Niewidoczny przepływ podtorebkowy w nerce wcześniaka. Ograniczenie przepływu w opcji dopplera mocy jest związane z przejściowymi wyższymi oporami w naczyniach tętniczych. Głowica liniowa LA3-14AD. Aparat usg Samsung HS60.

Prawidłowy przepływ podtorebkowy w nerce dziecka 6 – miesięcznego. Głowica liniowa LA3-14AD. Aparat usg Samsung HS60.

ZAPAMIĘTAJ:

Ocena unaczynienia nerek w opcji kolorowego dopplera i dopplera mocy jest ważnym elementem ultrasonograficznej oceny nerek. Podczas badania zwróć uwagę na:

  • obraz naczyń w okolicy wnęki nerki
  • obecność dodatkowych naczyń żylnych i tętniczych w okolicy biegunów nerek
  • unaczynienie miąższowe nerek
  • przepływ podtorebkowy w nerkach

aparat usg Samsung HS60

Powyższe obrazy ultrasonograficzne nerek u noworodków, dzieci i młodzieży powstały z wykorzystaniem aparatu usg Samsung HS60

aparatu usg SAMSUNG HS60

SAMSUNG HS60

Dowiedz się więcej o najnowszych ultrasonografach firmy SAMSUNG.

Przetestuj aparat SAMSUNG HS60 w swoim gabinecie.

Avatar photo
Z ultrasonografią jest związany od ponad 20 lat i nie wyobraża sobie bez niej swojej lekarskiej egzystencji. Współautor około połowy wszystkich treści portalu eduson.pl. Wykładowca, współautor szkoleń z zakresu ultrasonografii w Polsce i Europie.