Ultrasonograficzny „trik” – zobacz, jak z jednego przyłożenia głowicy do wątroby uzyskać maksimum informacji | Portal wymiany wiedzy o ultrasonografii - Eduson

Ultrasonograficzny „trik” – zobacz, jak z jednego przyłożenia głowicy do wątroby uzyskać maksimum informacji

Największym przyjacielem ultrasonografisty jest poprawna technika badania i znajomość anatomii. Warto też nauczyć się korzystać z „trików” ultrasonograficznych, które pomagają uwidocznić najważniejsze struktury anatomiczne za pomocą jednego przyłożenia głowicy. Poniżej prezentujemy jeden z najciekawszych „trików”, pomocnych zwłaszcza dla początkujących ultrasonografistów. Z jego pomocą można ocenić następujące struktury:

  1. prawy płat wątroby (z pomiarem jego wymaru podłużnego w linii pachowej przedniej)
  2. prawą nerkę
  3. prawe pole nadnerczowe
  4. zachyłek Morisona (celem oceny obecności płynu w jamie otrzewnej)
  5. żyłę główną dolną
  6. aortę
  7. przestrzeń między dużymi naczyniami (fragment przestrzeni zaotrzewnowej)
  8. pień żyły wrotnej (z oceną kierunku przepływu krwi w opcji dopplerowskiej)
  9. pęcherzyk żółciowy
  10. prawą kopułę przepony (z oceną jej ruchomości)
  11. prawy zachyłek przeponowo-żebrowy (celem oceny obecności płynu w prawej jamie opłucnowej)

sposób przyłożenia głowicy

U pacjenta leżącego na plecach głowicę konweksową należy przyłożyć na wysokości prawego łuku żebrowego do linii pachowej, w projekcji podłużnej (znacznik na głowicy powinien być skierowany w stronę głowy pacjenta).

Głowica konweksowa jest przyłożona w projekcji podłużnej do prawej linii pachowej pacjenta na wysokości łuku żebrowego. Znacznik na głowicy jest skierowany w stronę głowy (prawego ramienia) pacjenta).

Głowica konweksowa jest przyłożona w projekcji podłużnej do prawej linii pachowej pacjenta na wysokości łuku żebrowego. Znacznik na głowicy jest skierowany w stronę głowy (prawego ramienia) pacjenta).

Następnie należy wykonywać spokojne, wachlarzowe ruchy głowicą, kierując czoło głowicy do góry (w stronę brzucha pacjenta) i do dołu (w stronę pleców pacjenta). Jeśli oceniamy pacjenta, który może z nami współpracować, można wykorzystać głębszy wdech i wydech pacjenta.

Wachlarzowe ruchy głowicą wykonywane po przyłożeniu głowicy w projekcji podłużnej do prawej linii pachowej.

Takie spokojne ruchy pozwalają przy kolejnych wychyleniach głowicy uwidocznić strukutry anatomiczne widoczne w kolejnych przekrojach:

1. głowica wychylona w stronę pleców (kręgosłupa) pacjenta: prawa nerka z polem nadnerczowym, zachyłek Morisona,

2. głowica położona niecoku dołowi w stosunku do linii pachowej środkowej: IVC, aorta, przestrzeń między dużymi naczyniami, prawa kopuła przepony, zachyłek przeponowo-żebrowy,

3. głowica wychylona nieznacznie do góry w stosunku do linii pachowej środkowej: pień żyły wrotnej w projekcji podłużnej,

4. głowica głowica wychylona w stronę brzucha pacjenta: pęcherzyk żółciowy.

Kolejne przekroje możliwe do uzyskania przez stopniowe odchylanie głowicy od ustawienia jej w stronę pleców pacjenta, do wychylenia w stronę brzucha pacjenta.

obrazy ultrasonograficzne

Poniższy film pokazuje, jak przy zmianie pochylenia głowicy, ukazują się kolejne struktury anatomiczne widoczne przez prawy płat wątroby:

Głowica konweksowa Philips Lumify przyłożona do prawej linii pachowej na wysokości łuku żebrowego. Podczas zmiany pochylenia czoła głowicy widoczne są kolejne struktury anatomiczne: pęcherzyk żółciowy, pień żyły wrotnej, IVC i aorta z przestrzenią zaotrzewnową, prawa nerka z polem nadnerczowym.

Pochylając głowicę mocno ku górze, w stronę brzucha pacjenta, widoczny staje się pęcherzyk żółciowy w przekroju podłużnym. Okno akustyczne, jakim jest wątroba, pozwala na dokładne uwidocznienie światła pęcherzyka. Dzięki tej projekcji możliwa jest wstępna ocena światła pęcherzyka żółciowego i jego ściany celem poszukiwania:

Częśćiowo obkurczony pęcherzyk żółciowy widoczny za pomocą głowicy konweksowej Philips Lumify, przyłożonej do prawej linii pachowej.

Częściowo obkurczony pęcherzyk żółciowy widoczny za pomocą głowicy konweksowej Philips Lumify, przyłożonej do prawej linii pachowej.

Nieco poniżej pęcherzyka żółciowego (głowicę należy odchylić nieznacznie ku dołowi) widoczny staje się pień żyły wrotnej w przekroju podłużnym.

Pień żyły wrotnej widoczny w przekroju podłużnym. Głowica konweksowa Philips Lumify przyłożona do prawej linii pachowej.

Pień żyły wrotnej widoczny w przekroju podłużnym z użyciem opcji kolorowego dopplera. Widoczny jest prawidłowy, dowątrobowy przepływ w żyle wrotnej. Głowica konweksowa Philips Lumify przyłożona do prawej linii pachowej.

Obrazowanie pnie żyły wrotnej z tej projekcji umożliwia poprawną ocenę kierunku przepływu krwi.

Zachowany jest poprawny kąt padania wiązki ultradźwiękowej względem światła naczynia, co pozwala na właściwą ocenę kierunku przepływu krwi.

Ocena kierunku przepływu krwi w pniu żyły wrotnej za pomocą głowicy konweksowej Philips Lumify przyłożonej do prawej liniii pachowej. Widoczny jest prawidłowy, dowątrobowy kierunek przepływu krwi.

Po skierowaniu głowicy nieco niżej, czyli pochylając jej czoło nieznacznie w stronę pleców pacjenta, ukazuje się żyła główna dolna oraz aorta brzuszna w przekroju podłużnym. Głowica „patrzy” teraz przez prawy bok pacjenta na jego lewą stronę, dlatego najpierw widoczna jest żyła główna dolna, a za nią można zobaczyć aortę. Ta projekcja, poza oceną światła i średnicy obu naczyń (patrz: indeks IVC/aorta w ocenie stopnia nawodnienia pacjenta), pozwala na ocenę przestrzeni zaotrzewnowej. Warto zwrócić uwagę, czy między dużymi naczyniami nie widać patologicznych węzłów chłonnych.

Żyła główna dolna i aorta brzuszna w przekroju podłużnym widoczne dzięki przyłożeniu głowicy konweksowej Philips Lumify do prawej linii pachowej. Od góry widoczna jest najpierw IVC, a poniżej aorta.

Żyła główna dolna i aorta brzuszna w przekroju podłużnym widoczne dzięki przyłożeniu głowicy konweksowej Philips Lumify do prawej linii pachowej. Od góry widoczna jest najpierw IVC, a poniżej aorta.

Projekcja, w której widoczne są IVC i aorta umożliwia również na ocenę ruchomości prawej kopuły przepony. Od strony głowy pacjenta widoczna jest hiperechogeniczna, linijna struktura, odpowiadająca kopule przepony. Uważna obserwacja kopuły przepony pozwala na ocenę jej ruchomości oddechowej (i wykluczenie ewentualnego porażenia nerwu przeponowego).

Prawidłowa ruchomość oddechowa prawej kopuły przepony, widoczna po przyłożeniu głowicy do prawej linii pachowej. Głowica konweksowa Philips Lumify.

Po włączeniu trybu M-mode możliwy jest również pomiar głębokości ruchu prawej kopuły przepony.

Pomiar głębokości ruchu prawej kopuły przepony podczas spontanicznego oddechu pacjenta. Głowica konweksowa Philips Lumify przyłożona do prawej linii pachowej, włączony tryb M-mode. Znacznik trybu M-mode skierowany w stronę szczytu kopuły przepony.

Pomiar głębokości ruchu prawej kopuły przepony podczas spontanicznego oddechu pacjenta. Głowica konweksowa Philips Lumify przyłożona do prawej linii pachowej, włączony tryb M-mode. Znacznik trybu M-mode skierowany w stronę szczytu kopuły przepony.

Powyższa projekcja pozwala także na poszukiwanie wolnego płynu w prawej jamie opłucnowej. U pacjenta leżącego na plecach płyn grawitacyjnie układa się u podstawy płuca, w stronę pleców.

Pochylając czoło głowicy w stronę pleców (kręgosłupa) pacjenta przez prawy płat wątroby widoczna jest prawa nerka w przekroju podłużnym oraz prawe pole nadnerczowe. Ta projekcja pozwala także potwierdzić bądź wykluczyć obecność wolnego płynu w jamie otrzewnej, w zachyłku wątrobowo-nerkowym, czyli zachyłku Morisona.

W tej projekcji możliwa jest róznież ocena wymiaru podłużnego prawego płata wątroby w linii pachowej.

Prawa nerka oraz pole nadnerczowe i zachyłek Morisona widoczne po przyłożeniu głowicy konweksowej Philips Lumify do prawej linii pachowej.

Prawa nerka oraz pole nadnerczowe i zachyłek Morisona widoczne po przyłożeniu głowicy konweksowej Philips Lumify do prawej linii pachowej.

zapamiętaj

Umiejętnie wykorzystując prawy płat wątroby jako okno akustyczne, po przyłożeniu głowicy konweksowej do prawej linii pachowej, można uzyskać mnóstwo istotnych informacji klinicznych:

  • ocenić pęcherzyk żółciowy,
  • ocenić miąższ i echogeniczność prawego płata wątroby,
  • zmierzyć wątrobę w wymiarze podłużnym,
  • ocenić kierunek przepływu w pniu żyły wrotnej,
  • ocenić stopień nawodnienia pacjenta (indeks IVC/aorta),
  • ocenić przestrzeń między dużymi naczyniami (fragment przestrzeni zaotrzewnowej),
  • ocenić prawą nerkę w przekroju podłużnym,
  • ocenić prawe pole nadnerczowe,
  • ocenić ruchomość prawej kopuły przepony,
  • poszukać wolnego płynu w zachyłku Morisona,
  • poszukać wolnego płynu w prawej jamie opłucnowej.

Zapraszamy na kurs mobilnej ultrasonografii Lumify

Serdecznie zapraszamy wszystkich miłośników mobilnej (i nie tylko mobilnej) ultrasonografii na wyjątkowy kurs, który odbędzie się w dniach 22-23 lutego 2020 roku w siedzibie PHILIPS Polska w Warszawie przy ul. Al. Jerozolimskie 195B. Będzie to wyśmienita okazja, aby sprawdzić co potrafią mobilne aparaty usg.

Pamiętajcie, że liczba miejsc na to spotkanie jest ograniczona!

Więcej informacji  na stronie wydarzenia.

Zajrzyj także do zakładki aparaty usg i dowiedz się więcej o PHILIPS LUMIFY.

PHILIPS LUMIFY w portalu eduson.pl

Zajrzyj do zakładki aparaty usg i dowiedz się więcej czym jest PHILIPS LUMIFY.

Zobacz jak wykorzystać głowicę konweksową PHILIPS LUMIFY?

Jak wykorzystać głowicę liniową PHILIPS LUMIFY?

zacznij przygodę z PHILIPS LUMIFY – to proste!

Zajrzyj na stronę PHILIPS LUMIFY i sprawdź aktualne promocje.

Avatar photo
Z ultrasonografią jest związany od ponad 20 lat i nie wyobraża sobie bez niej swojej lekarskiej egzystencji. Współautor około połowy wszystkich treści portalu eduson.pl. Wykładowca, współautor szkoleń z zakresu ultrasonografii w Polsce i Europie.