Liniowa czy konweksowa – którą głowicę wybrać do obrazowania płuc? | Portal wymiany wiedzy o ultrasonografii - Eduson
Specjalizacje 
Narządy/organy 

Liniowa czy konweksowa – którą głowicę wybrać do obrazowania płuc?

Wielu z nas, planując zakup mobilnego aparatu usg, zastanawia się, która głowica usg jest lepsza do obrazowania płuc: liniowa czy konweksowa? A może trzeba mieć obie?

Pytanie to ma uzasadnienie nie tylko kliniczne, ale też finansowe. Po co od razu kupować dwie głowice, skoro jedna w zupełności wystarczy?

Oczywiście należy pamiętać o podstawowych różnicach między większością głowic liniowych i konweksowych. Poza kształtem, główną różnicą między tymi typami głowic, jest zakres częstotliwości. Głowica liniowa służy przede wszystkim do obrazowania narządów położonych powierzchownie (wysyła wiązkę o wyższej częstotliwości ultradźwięków). Natomiast głowica konweksowa, dzięki niższej częstotliwości fali, pozwala obrazować głębiej położone struktury.

głowica liniowa – wady i zalety

W ultrasonograficznym obrazowaniu płuc, poza nielicznymi wyjątkami, interesują nas przede wszystkim zmiany zlokalizowane podopłucnowo, a więc położone stosunkowo płytko względem powierzchni klatki piersiowej. I rzeczywiście, u większości pacjentów udaje się obrazować linię opłucnej za pomocą głowicy liniowej. 

Głowica liniowa powinna być podstawową głowicą do obrazowania płuc u noworodków i niemowląt i może być podstawową głowicą do obrazowania płuc u dzieci.

Zalety głowicy liniowej:

  • lepsza rozdzielczość, dzięki wyższej częstotliwości fali dźwiękowej (możliwość uwidocznienia większej liczby szczegółów),
  • dokładniejsze obrazowanie linii opłucnej (w wybranych przypadkach możliwość uwidocznienia dwóch blaszek opłucnej – ściennej i płucnej),
  • łatwiejsze uwidocznienie objawu ślizgania, dzięki widocznym za pomocą głowicy liniowej drobnym, pionowym artefaktom poruszającym się z opłucną płucną,
  • łatwiejsze obrazowanie niewielkiej objętości wolnego płynu w jamie opłucnej,
  • lepsze obrazowanie niewielkich zmian zlokalizowanych podopłucnowo,
  • możliwość obrazowania zmian ogniskowych zlokalizowanych w ścianie klatki piersiowej,
  • możliwość obrazowania złamania żeber,
  • możliwość monitorowania biopsji zmian w ścianie klatki piersiowej, drenażu jamy opłucnej, nakłucia naczyń podobojczykowych.

Objaw ślizgania widoczny w głowicy liniowej. Objaw ten jest łatwy do uwidocznienia dzięki widocznym drobnym, pionowym artefaktom poruszającym się z opłucną. Philips Lumify.

Dwie blaszki opłucnej: opłucna ścienna i opłucna płucna (strzałki) widoczne dzięki obrazowaniu płuc za pomocą głowicy liniowej. Philips Lumify.

Dwie blaszki opłucnej: opłucna ścienna i opłucna płucna (strzałki) widoczne dzięki obrazowaniu płuc za pomocą głowicy liniowej. Philips Lumify.

Małe obszary konsolidacji miąższu płucnego u pacjenta z podejrzeniem zapalenia płuc – zmiany dobrze widoczne, mimo niewielkich rozmiarów, dzięki obrazowaniu za pomocą głowicy liniowej. Philips Lumify

Wady głowicy liniowej:

  • słaba penetracja wiązki ultradźwięków nie pozwala na obrazowanie płuc u dorosłych pacjentów z dużą objętością tkanki podskórnej,
  • trudności w uwidocznieniu pionowych artefaktów,
  • trudności w uwidocznieniu kilku kolejnych artefaktów linii A,
  • trudności w obrazowaniu większych (sięgających głęboko) zmian podopłucnowych,
  • trudności w pomiarze dużych zmian ogniskowych,
  • trudności w ocenie znacznej objętości wolnego płynu w jamie opłucnej,
  • brak możliwości oceny śródpiersia u pacjentów dorosłych,
  • brak możliwości uwidocznienia serca u pacjentów dorosłych.

głowica konweksowa – wady i zalety

U pacjentów dorosłych, zwłaszcza tych z nadwagą, potrzebna jest głowica umożliwiająca obrazowanie głębiej położonych struktur – opłucna może być położona na tyle głęboko, że niemożliwe jest jej uwidocznienie za pomocą głowicy liniowej.

Głowica konweksowa powinna być podstawową głowicą do obrazowania płuc u pacjentów dorosłych.

Zalety głowicy konweksowej:

  • łatwiejsza ocena powierzchni płuc (opłucnej) u pacjentów dorosłych,
  • łatwiejsze obrazowanie pionowych artefaktów (linii B)
  • łatwiejsze obrazowanie dużych zmian ogniskowych,
  • łatwiejsza ocena dużej objętości płynu w jamie opłucnej,
  • możliwość oceny serca i śródpiersia u pacjentów dorosłych,
  • możliwość uwidocznienia ruchomości kopuł przepony,
  • możliwość wykorzystania głowicy do protokołu E-FAST i FATE.

Głowica konweksowa PHILIPS LUMIFY. W badaniu usg widoczna jest znaczna objętość bezechowego płynu w lewej jamie opłucnowej z towarzyszącą niedodmą z ucisku dolnych segmentów płuca.

Głowica konweksowa PHILIPS LUMIFY. W badaniu usg dobrze widoczne są liczne artefakty linii B (cechy zespołu śródmiąższowo-pęcherzykowego).

Głowica konweksowa Philips Lumify. Obrazowanie ruchomości prawej kopuły przepony w trybie M-mode.

Głowica konweksowa Philips Lumify. Obrazowanie ruchomości prawej kopuły przepony w trybie M-mode.

Wady głowicy konweksowej:

  • trudniejsza ocena objawu ślizgania,
  • trudniejsza ocena drobnych zmian podopłucnowych,
  • trudniejsza ocena urazów żeber,
  • brak możliwości dokładnej oceny zmian ogniskowych zlokalizowanych w ścianie klatki piersiowej.

Optymalnym rozwiązaniem jest posiadanie obu głowic – liniowej i konweksowej, jeśli chcemy obrazować płuca za pomocą badania usg:
1. Głowica konweksowa umożliwia obrazowanie płuc u pacjentów dorosłych i ułatwia wstępną ocenę płuc (zwłaszcza artefaktów pionowych) u pacjentów we wszystkich grupach wiekowych. Ponadto ułatwia obrazowanie śródpiersia i serca (oba te regiony powinny być uwzględnione podczas przezklatkowego badania usg płuc). 
2. Głowica liniowa umożliwia lepsze obrazowanie linii opłucnej i jest bardzo pomocna w różnicowaniu zmian zlokalizowanych podopłucnowo. Ponadto ułatwia obrazowanie struktur ściany klatki piersiowej (m.in. żeber).

Jeśli jesteś pediatrą lub neonatologiem i chcesz rozpocząć badać płuca u swoich pacjentów rozważ przede wszystkim zakup głowicy liniowej.
Jeśli chcesz rozpocząć badać płuca głównie u pacjentów dorosłych, to rozważ zakup głowicy konweksowej.

PHILIPS LUMIFY w portalu eduson.pl

Zobacz jak wykorzystać głowicę konweksową PHILIPS LUMIFY?

Jak wykorzystać głowicę liniową PHILIPS LUMIFY?

Zacznij przygodę z PHILPS LUMIFY – to proste

Zajrzyj na stronę PHILIPS LUMIFY i sprawdź aktualne promocje.

Avatar photo
Z ultrasonografią jest związany od ponad 20 lat i nie wyobraża sobie bez niej swojej lekarskiej egzystencji. Współautor około połowy wszystkich treści portalu eduson.pl. Wykładowca, współautor szkoleń z zakresu ultrasonografii w Polsce i Europie.