Jak w badaniu usg udokumentować reakcję źrenicy na światło? | Portal wymiany wiedzy o ultrasonografii - Eduson
Specjalizacje 
Narządy/organy 

Jak w badaniu usg udokumentować reakcję źrenicy na światło?

Tomasz Batko
Posted by Tomasz Batko Dodaj komentarz 28 października 2019 3 października 2020

Ocena odruchu źrenicznego, czyli mechanizmu adaptacji oka do zmieniającej się ilości światła padającego na siatkówkę, stanowi ważny element badania neurologicznego i okulistycznego. Niestety w wybranych sytuacjach klinicznych, m.in. u pacjentów ze znacznym obrzękiem powiek po urazie oka, bezpośrednia ocena odruchu źrenicy na światło jest niemożliwa. W takich przypadkach pomocne jest badanie usg, wykonane przyłóżkowo za pomocą przenośnego aparatu usg.

zasady bezpieczeństwa

Przy ocenie reakcji źrenicy na światło za pomocą badania usg obowiązuję takie same zasady bezpieczeństwa, jak przy ocenie średnicy osłonek nerwu wzrokowego:

  1. Nie należy stosować żadnego ucisku na gałkę oczną (głowica usg powinna delikatnie dotykać powieki oka).
  2. Czas badania powinien być ograniczony do niezbędnego minimum.
  3. Należy ograniczyć ekspozycję gałek ocznych na ultradźwięki przez obniżenie mocy akustycznej fali ultradźwiękowej, aby zminimalizować ryzyko niepożądanych efektów termicznych i nietermicznych. Zaleca się obniżenie mocy akustycznej do wartości, która obniży indeks mechaniczny (MI) poniżej 0,3. W większości aparatów usg moc akustyczną można zmienić za pomocą funkcji/pokrętła „power output”
  4. Ocenę dopplerowską naczyń nerwu wzrokowego należy ograniczyć do niezbędnego minimum.
  5. W przypadku obecności ran w okolicy oka należy zastosować ochronną osłonkę na głowicę, aby ograniczyć ryzyko zakażenia.

Zmiana mocy akustycznej fali dźwiękowej w aparacie Philips Lumify. Suwak służący obniżeniu mocy jest ukryty w panelu bocznym (żółta strzałka). Po aktywacji panelu bocznego w aparacie Philips Lumify możliwe jest obniżenie mocy akustycznej za pomocą suwaka "power'. Do oceny ultrasonograficznej gałki ocznej zaleca się, by indeks mechaniczny (MI) nie przekraczał wartości 0,3 (czerwona strzałka).

technika badania

Głowicę liniową należy delikatnie przyłożyć do dolnej lub górnej powieki zamkniętego oka i mocno ją pochylić w taki sposób, aby wiązka ultradźwięków mogła przejść przez gałkę oczną na wysokości tęczówki. Jeśli badany pacjent jest przytomny i może poruszać okiem, to można go poprosić, by skierował gałkę oczną – „spojrzał” – w stronę przeciwną do powieki, do której jest przyłożona głowica (jeśli głowica usg jest przyłożona do dolnej powieki, pacjent powinien spojrzeć ku górze).

Sposób przyłożenia głowicy usg do oka, celem uwidocznienia źrenicy.

Sposób przyłożenia głowicy do oka, celem uwidocznienia źrenicy.

Przy poprawnym ustawieniu głowicy źrenica oka jest widoczna jako okrągłą, bezechowa przestrzeń otoczona tęczówką o wyższej echogeniczności.

Źrenica oka (żółta strzałka) otoczona przez tęczówkę (niebieska strzałka) widoczne podczas obrazowania oka za pomocą głowicy liniowej Philips Lumify.

Źrenica oka (żółta strzałka) otoczona przez tęczówkę (niebieska strzałka) widoczne podczas obrazowania oka za pomocą głowicy liniowej Philips Lumify.

Obrazowanie źrenicy oka za pomocą głowicy liniowej Philips Lumify.

odruch źreniczny w obrazach usg

U pacjenta z zachowanym odruchem źrenicznym, po przyłożeniu latarki do badanego lub przeciwległego oka, widoczne jest wyraźne zmniejszenie średnicy źrenicy.

Odruch źrenicy na światło widoczny w badaniu usg. Głowica liniowa Philips Lumify.

 Dodatkową zaletą oceny odruchu źrenicznego za pomocą badania usg jest możliwość udokumentowania odruchu źrenicy reagującej na światło przez nagranie pętli filmowej oraz wykonanie pomiaru średnicy zwężonej i rozszerzonej źrenicy.

Obraz rozszerzonej i zwężonej źrenicy oka widoczny w badaniu usg. Głowica liniowa Philips Lumify.

Obraz rozszerzonej i zwężonej źrenicy oka widoczny w badaniu usg. Głowica liniowa Philips Lumify.

Stopniowe rozszerzanie się źrenicy widoczne w badaniu usg. Głowica liniowa Philips Lumify.

zapraszamy na kurs mobilnej ultrasonografii Lumify

Serdecznie zapraszamy wszystkich miłośników mobilnej (i nie tylko mobilnej) ultrasonografii na wyjątkowy kurs, który odbędzie się w dniach 23-24 listopada 2019 roku w siedzibie PHILIPS Polska w Warszawie przy ul. Al. Jerozolimskie 195B. Będzie to wyśmienita okazja, aby sprawdzić, co potrafią mobilne aparaty usg. 

Pamiętajcie, że liczba miejsc na to spotkanie jest ograniczona!

Więcej informacji  na stronie wydarzenia.

Tak było w listopadzie 2018 roku: 

Zajrzyj także do zakładki aparaty usg i dowiedz się więcej o PHILIPS LUMIFY.

PHILIPS LUMIFY w portalu eduson.pl

Zobacz jak wykorzystać głowicę konweksową PHILIPS LUMIFY?

Zobacz jak wykorzystać głowicę konweksową PHILIPS LUMIFY?

Jak wykorzystać głowicę liniową PHILIPS LUMIFY?

zacznij przygodę z PHILPS LUMIFY – to proste

Zajrzyj na stronę PHILIPS LUMIFY i sprawdź aktualne promocje.

piśmiennictwo

  1. Harries A, Shah S, Teismann N, Price D, Nagdev A. Ultrasound assessment of extraocular movements and pupillary light reflex in ocular trauma. Am J Emerg Med. 2010;28(8):956-959. doi:10.1016/j.ajem.2009.06.026
  2. Schmidt FA, Ruprecht K, Connolly F, et al. B-mode ultrasound assessment of pupillary function: Feasibility, reliability and normal values. PLoS One. 2017;12(12). doi:10.1371/journal.pone.0189016
  3. Sargsyan AE, Hamilton DR, Melton SL, Amponsah D, Marshall NE, Dulchavsky SA. Ultrasonic evaluation of pupillary light reflex. Crit Ultrasound J (2009) 1:53–57 doi:10.1007/s13089-009-0012-9
Specjalizacje
Narządy/organy
Avatar photo
Tomasz Batko
Zobacz więcej postów
Z ultrasonografią jest związany od ponad 20 lat i nie wyobraża sobie bez niej swojej lekarskiej egzystencji. Współautor około połowy wszystkich treści portalu eduson.pl. Wykładowca, współautor szkoleń z zakresu ultrasonografii w Polsce i Europie.
dr n. med., specjalista pediatrii