WSTĘP
Ultrasonografia może być wykorzystana jako metoda oceny stopnia nawodnienia, a dokładnie wypełnienia łożyska naczyniowego. Wykorzystuje się zmienność szerokości żyły głównej dolnej (inferior vena cava IVC) w zależności od stopnia wypełnienia łożyska naczyniowego. Sam pomiar szerokości żyły głównej dolnej (IVC), zmieniający się zależnie od wypełnienia łożyska naczyniowego, jest trudny do interpretacji w odniesieniu od wieku, płci, masy ciała, powierzchni ciała osoby badanej. Dlatego odniesiono pomiar szerokości IVC do struktury, której wymiar nie zależy od stopnia wypełnienia łożyska naczyniowego, a jednocześnie koreluje z wiekiem, płcią i powierzchnią ciała. Taką strukturą jest aorta brzuszna. Stosunek średnicy żyły głównej dolnej (IVC) do średnicy aorty brzusznej (Ao) jest nazywany indeksem (wskaźnikiem) IVC/Ao.
OPTYMALNE NAWODNIENIE
O optymalnym nawodnieniu świadczą następujące wartości wskaźnika: IVC/Ao – 1.2 +/- 2SD SD=0,17
ZASADY POMIARU
- Głowica konweksowa ułożona w linii pośrodkowej ciała w projekcji podłużnej (strzałkowej)
- Pomiar średnicy IVC wykonuje się w wewnątrzwątrobowym odcinku, poniżej ujścia żył wątrobowych.
- Pomiar średnicy Ao wykonuje się 5-10 mm powyżej odejścia pnia trzewnego.
OGRANICZENIA
- niewydolność prawokomorowa serca
- nadciśnienie płucne
piśmiennictwo
- Poutanen T, Tikanoja T, Sairanen H, Jokinen E. Normal aortic dimensions and flow in 168 children and young adults. Clin Physiol Funct Imaging 2003; 23, 224-229. [Medline] [full text].
- Kosiak W., Swieton D., Piskunowicz M. Sonographic inferior vena cava/aorta diameter index, a new approach to the body fluid status assessment in children and young adults in emergency ultrasound—preliminary study. Am J Emerg Med. 2008 Mar;26(3):320-5. [Medline] [full text].
- Pearce W.H., Slaughter M.S., leMaire S., Salyapongese A.N., Feinglass J., Mccarthy W.J., Yao J.s. aortic diameter as a function of age, gender, and body surface area. Surgery. 1993; 114(4):691-7.[Medline]
- Chen L., Kim Y., Santucci K.A. Use of ultrasound measurement of the inferior vena cava diameter as an objective tool in the assessment of children with clinical dehydration. Acad Emerg Med. 2007; 14(10):841-5. [Medline] [full text].
- Levine AC, Shah SP, Umulisa i wsp. Ultrasound assessment of severe dehydration in children with diarrhea and vomiting. Acad Emerg Med. 2010 Oct;17(10):1035-41. [Medline] [full text].
