Ultrasonografia „point of care” w praktyce.

Wstęp

Ultrasonografia point of care to stan umysłu, umożliwiający rozwiązywanie problemów klinicznych za pomocą samodzielnie wykonanego badania ultrasonograficznego. Przez stan umysłu należy rozumieć umiejętność wykorzystania ultrasonografii w kontekście stanu klinicznego pacjenta. Ultrasonografia point of care jest zatem umiejętnością zadawania pytań i znajdowania szybkich odpowiedzi dzięki badaniu usg.

Scenariusz „klasyczny”

Badanie usg jest zlecane przez lekarza prowadzącego pacjenta (lekarz izby przyjęć, lekarz nocnej obsługi chorych, lekarz pracujący na oddziale, w przychodni). Wykonywane jest ono najczęściej przez lekarza specjalistę radiologii i diagnostyki obrazowej. Zakres badania jest ściśle określony przez Standardy Polskiego Towarzystwa Ultrasonograficznego. Po wykonaniu badania usg, pacjent wraca do lekarza kierującego.

Plusy i minusy „klasycznego” badania usg:

+ standaryzacja,

+ brak odpowiedzialności kierującego za poprawność wykonania badania usg,

– ściśle określony zakres badania,

– często brak możliwości wglądu w historię choroby pacjenta przez lekarza wykonującego badanie usg,

– zależność kierującego od dyspozycyjności lekarza wykonującego usg.

Scenariusz „point of care”

Lekarz prowadzący (lekarz izby przyjęć, nocnej obsługi chorych, lekarz pracujący na oddziale, w przychodni, karetce pogotowia…) musi podjąć decyzję – wykluczyć lub potwierdzić swoją wstępną diagnozę. Sięga po głowicę usg i sprawdza na przykład:

Na badanie usg point of care trzeba spojrzeć jak na rozszerzenie i uzupełnienie badania podmiotowego i przedmiotowego, a nie jak na tzw. dodatkowe badanie obrazowe.

Ultrasonografia point of care udziela konkretnej odpowiedzi na konkretne pytanie związane z powodem zgłoszenia się pacjenta do lekarza.

Takie wykorzystanie badania usg ma swoje plusy i minusy:

+ natychmiastowa odpowiedź na nurtujące lekarza pytanie,

+ brak zależności lekarza prowadzącego pacjenta od dyspozycyjności lekarza, któremu zleca się wykonanie badania,

+ dowolny zakres badania: kierujemy się objawami i stanem klinicznym chorego, a nie zakresem badania wpisanym na skierowaniu. Od oceny osłonki nerwu wzrokowego, przez ocenę płuc, jamy brzusznej …

– dodatkowa odpowiedzialność za wynik badania spoczywa na lekarzu wykonującym badanie,

– konieczność zdobycia umiejętności wykonania badania usg,

– niezbędny jest dostęp do aparatu ultasonograficznego.

O portalu

Portal eduson.pl powstał, aby szerzyć wiedzę o ultrasonografii. Zachęcamy do odwiedzania portalu eduson.pl, korzystając także z urządzeń mobilnych.

Przeczytaj, jak rozpocząć naukę ultrasonografii.

Już wkrótce w portalu eduson.pl: Jakie kwalifikacje należy mieć, aby wykonywać badania usg point of care?

Portal eduson.pl powstał, aby pomagać w nauce ultrasonografii. Oprócz nauki „krok po kroku”, „narząd po narządzie”, eduson.pl promuje także ultrasonografię point of care, czyli rozwijanie stanu umysłu pozwalającego na wykorzystanie ultrasonografii w codziennej praktyce. W tym celu stworzyliśmy Księgę Przypadków, gdzie przedstawiamy nie tylko obrazy ultrasonograficzne, ale także ich kontekst kliniczny. Eduson.pl jest dostępny na urządzeniach mobilnych właśnie po to, aby osoby uczące się wykonywania badań usg miały dostęp do wiedzy ultrasonograficznej, ograniczony tylko zasięgiem internetu w telefonie.

Dr n. med. Mateusz Kosiak, specjalista medycyny rodzinnej
Z ultrasonografią związany od około 15 lat. Wykonywanie badań usg traktuje jako odkrywanie tajemnicy, którą skrywa w sobie pacjent. Współautor około połowy wszystkich treści portalu eduson.pl. Wykładowca, współautor szkoleń z zakresu ultrasonografii w Polsce i Europie.